Μυική Δυστροφία Duchenne (DMD)

Μυϊκή Δυστροφία Duchenne

H ασθένεια αυτή λαμβάνει το όνομά της από την πρωτεΐνη δυστροφίνη, η οποία λόγω μετάλλαξης του γονιδίου της στο γενετικό υλικό (DNA) δεν παράγεται ή δεν παράγεται με σωστό τρόπο. Η ασθένεια αφορά κυρίως αγόρια, 1:3.500 γεννήσεις ετησίως παγκοσμίως λόγω του τρόπου που κληρονομείται και τα συμπτώματα μπορεί να γίνουν εμφανή από τις ηλικίες 3 -5 ετών ή ακόμα και νωρίτερα. Tα κορίτσια είναι φορείς του μεταλλαγμένου  γονιδίου, συνήθως δε νοσούν (μπορεί να παρουσιάζουν μυϊκή αδυναμία και κούραση), εκτός κι αν νοσεί ο πατέρας τους και η μητέρα τους είναι φορέας, γεγονός εξαιρετικά σπάνιο.

Η ασθένεια αυτή επηρεάζει πρωταρχικά τους σκελετικούς μύες που ελέγχουν την κίνηση του ανθρώπινου σώματος και τον καρδιακό μυ. Προοδευτικά, λοιπόν, επηρεάζονται και ατροφούν οι μύες της λεκάνης και των ποδιών, ακολουθούν οι μύες των άκρων, του λαιμού και προοδευτικά πολλοί άλλοι.

Τα πρώτα συμπτώματα που μπορεί να παρατηρηθούν είναι:

  • Αδυναμία όρθιας στάσης – συχνές πτώσεις,
  • Δυσκολία στο τρέξιμο,
  • Δυσκολία ανάβασης σκάλας,
  • Δυσκολία άρσης από το έδαφος (σημείο Gower, όπου ακουμπούν τα χέρια στα γόνατα προκειμένου να ανασηκωθούν) ή από καρέκλα,
  • Ανάπτυξη μεγάλων κνημών – ψευδοϋπερτροφία,
  • Σταδιακή εμφάνιση του χαρακτηριστικού βαδίσματος στις μύτες των ποδιών (νήσσειο),
  • Καθυστερημένη έναρξη ομιλίας,
  • Συμπεριφορικές ή μαθησιακές δυσκολίες.

Από τις ηλικίες 8-14 ετών μπορεί να χρειαστεί αναπηρικό αμαξίδιο, εξαιτίας της απώλειας βάδισης. Επιπλέον, εξαιτίας αδυναμίας σωστής στάσης σώματος, αναπτύσσεται σκολίωση.

Κατά τη μέση της εφηβείας συνήθως, παρουσιάζονται συμπτώματα καρδιομυοπάθειας και στην ηλικία των 20 ετών ίσως ξεκινούν τα αναπνευστικά προβλήματα, εφόσον οι μεσοπλεύριοι μύες και το διάφραγμα έχουν πληγεί από την ασθένεια. Eνδέχονται ενδοκρινολογικά προβλήματα. 

Πώς μπορώ να βεβαιωθώ για τη διάγνωση;

  • Το παιδί έχει μυϊκή αδυναμία και μεγάλες γάμπες, που διαπιστώνονται με κατάλληλη κλινική εξέταση.
  • Με τη γενετική διάγνωση αποδεικνύεται το είδος της μετάλλαξης στο γονίδιο της δυστροφίνης και επιβεβαιώνεται από τη βιοψία του μυ, όπου φαίνεται η έλλειψή της στα μυϊκά κύτταρα.
  • Με βιοχημικές εξετάσεις αίματος, το ένζυμο CK είναι πολύ αυξημένο, γεγονός που αποδεικνύει την ασθένεια, εφόσον το συγκεκριμένο ένζυμο προέρχεται από τα κατεστραμμένα μυϊκά κύτταρα.

Τι γίνεται μετά τη διάγνωση;

Ξεκινά η έναρξη της παρακολούθησης του παιδιού από μία ομάδα εξειδικευμένων επαγγελματιών. Δηλαδή:

  • Ξεκινά η φυσικοθεραπεία. Καθημερινές εύκολες ασκήσεις από το ίδιο το παιδί και με τη βοήθεια των γονιών. Αργότερα γίνεται χρήση υποστηρικτικών συσκευών, που συνεισφέρουν στη σωστή στάση του σώματος. Βίντεο που μπορείτε να βρείτε εξειδικευμένες ασκήσεις, θα βρείτε στο κανάλι youtube του Σωματείου: https://www.youtube.com/playlist?list=PLgQ8ZEc-HmV80WwkVNtNnuzwTywmgxN-E, καθώς και φυλλάδια-κόμικ για αγόρια και ενηλίκες, που διευκολύνουν το πρόγραμμα των ασκήσεων σας
  • Φυλλάδιο-ασκήσεων-για-μικρά-αγόρια-με-DMD (πρώιμο περιπατητικό στάδιο)
  • Φυλλάδιο-διατατικών-ασκήσεων-για μεγαλύτερα- αγόρια-DMD-(όψιμο περιπατητικό στάδιο)
  • Φυλλάδιο-διατατικών-ασκήσεων-για-ενήλικες-με-DMD
  • Παρακολουθείται με τις απαραίτητες εξετάσεις ετησίως διαφόρων ειδικοτήτων και πιο συχνά η καρδιά.
  • Σε κατάλληλη ηλικία ξεκινά η λήψη κορτικοειδών, που συμβάλλουν στη διατήρηση της κίνησης άνω και κάτω άκρων και τη διατήρηση της σωστής λειτουργίας του μυοσκελετικού συστήματος, καθώς και στη σωστή αναπνευστική λειτουργία.
  • Πρέπει να παρακολουθείται από διατροφολόγο, ειδικά μετά τη λήψη των κορτικοειδών, για έλεγχο του βάρους, και προκειμένου να γίνεται σωστά η λήψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
  • Απαιτείται η ψυχολογική υποστήριξη παιδιών και γονέων, καθώς και η επικοινωνία και η επαφή με άτομα με παρόμοιες ανησυχίες, με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών, αγωνιών και αλληλοϋποστήριξη.
  • Απαιτείται η επαφή με σωματεία που ασχολούνται και διασφαλίζουν τα δικαιώματα των ασθενών και επιδιώκουν την εύρεση καινούργιων, ασφαλών και πιο αποτελεσματικών φαρμακευτικών προσεγγίσεων.

 

Πρότυπα Φροντίδας Μεταφρασμένα στα Ελληνικά :

  1. DMD BMD Standards of care gr part1
  2. DMD BMD Standards of care gr part2
  3. DMD BMD Standards of care gr part3

Birnkrant D.J., Bushby K. et al., Diagnosis and Management of Duchenne Muscular Dystrophy, Part 1: Diagnosis, and Neurosurgery, Rehabilitation, Endocrine, and Gastrointestinal and Nutritional Management, The Lancet, 2018.

Birnkrant D.J., Bushby K. et al., Diagnosis and management of Duchenne muscular dystrophy, Part 2: respiratory, cardiac, bone health, and orthopedic management, The Lancet, 2018.

Birnkrant D.J., Bushby K. et al., Diagnosis and Management of Duchenne Muscular Dystrophy, Part 3: primary, emergency management, psychosocial care, and transitions of care over the lifespan, The Lancet, 2018.

Οδηγός για την Οικογένεια :  MDA DMD Family Guide_gr

Ανά ενότητα και με τη μορφή βίντεο θα βρείτε τα Πρότυπα Φροντίδας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Duchenne,  στο κανάλι του MDA Ελλάς μεταγλωτισμένα: 

Βίντεο σχετικά με τη Φυσικοθεραπεία στη Μυϊκή Δυστροφία Duchenne: διατάσεις για περιπατητικούς ασθενείς

Βίντεο σχετικά με τη Φυσικοθεραπεία στη Μυϊκή Δυστροφία Duchenne: διατάσεις για μη-περιπατητικούς ασθενείς

Βίντεο σχετικά με τη Φυσικοθεραπεία στη Μυϊκή Δυστροφία Duchenne για χρήστες αναπηρικού αμαξιδίου

Αναθεωρημένες πληροφορίες σε σχέση με τη διατροφή:  

Nutritional Challenges in Duchenne

Για περισσότερες λεπτομέρειες σε σχέση με τις κλινικές δοκιμές που διεξάγονται παγκοσμίως:

https://www.centerwatch.com/clinical-trials/listings/condition/350/muscular-dystrophy/ και https://clinicaltrials.gov/ct2/home

Βιβλιογραφία

  • AM Connolly et al, Outcome Reliability in Non Ambulatory Boys / Men with Duchenne Muscular Dystrophy, Muscle Nerve., 2015, 51, 4, pp. 522–532.
  • AR Punnoose, et al, Cardiac disease burden and risk of mortality in hospitalized muscular dystrophy patients, Pediatr.Cardiol., 2016, 37, 7, pp. 1290-1296.
  • B. Bartels et al, Cardiopulmonary exercise testing in children and adolescents with dystrophinopathies: a pilot study, Pediatr. Phys. Ther., 2015, pp. 227-234.
  • CL Wood et al, Short stature and pubertal delay in Duchenne muscular Dystrophy, Arch. Dis. Child, 2016, 101, pp.101-106.
  • CM McDonald et al, THE 6-MINUTE WALK TEST AND OTHER ENDPOINTS IN DUCHENNE MUSCULAR DYSTROPHY: LONGITUDINAL NATURAL HISTORY OBSERVATIONS OVER 48 WEEKS FROM A MULTICENTER STUDY, 2013, Wiley Online Library.
  • D. Ombrone et al, Expanded newborn screening by mass spectrometry: new tests, future perspectives, Mass Spectro. Rev., 2016, 35, pp. 71-84.
  • E. Matthews et al, Corticosteroids for the treatment of Duchenne muscular dystrophy. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2016, 5.
  • G. Schram et al, All-Cause Mortality and Cardiovascular Outcomes With Prophylactic Steroid Therapy in Duchenne Muscular Dystrophy,, Journal of the American College of Cardiology, 61, 9, 2013.
  • HJA Van Ruiten, V. Straub, K. Bushby, M. Guglieri, Improving recognition of Duchenne muscular dystrophy: a retrospective case note review, Arch. Dis. Child., 2014, 99, pp. 1074-1077.
  • J. Chung et al, Twenty-year follow up of newborn screening for patients with muscular dystrophy, Muscle Nerve, 2016, 53, 4, pp. 570-578.
  • JG Hendriksen et al, Diagnosis and treatment of obsessive compulsive behavior in a boy with Duchenne muscular dystrophy and autism spectrum disorder: a case report. Neuromuscul. Disord., 2016, 26, 10, pp. 659-661.
  • J. Rahbek, BF Steffensen, K. Bushby, IJM De Groot, 206th ENMC iinternational workshop: Care for a novel group of patients-adults with Duchenne muscular dystrophy, Naarden, The Netherlands, 23-25 May 2014, Neuromuscular Disord., 2015 , 25, pp. 727-738.
  • K. Bushby et al, Diagnosis and management of Duchenne muscular dystrophy, part 1: diagnosis, and pharmacological and phychosocial management, Lancet Neurol., 2010, 9, pp. 77-93.
  • K. Caspers Conway et al, Neurobehavioral concerns among males in dystrophinopathy using population-based surveillance data from the muscular dystrophy surveillance, tracking, and research network, J. Dev., Behav. Pediatr., 2015, 36, 6, pp. 456-463.
  • K.T. Mirski, T.O. Crawford, Motor and cognitive delay in Duchenne muscular dystrophy: Implication for early diagnosis, J. Pediatr., 2014, 165, pp. 1008-1010.
  • L. Friedman Ross, Ethical and policy issues in newborn screening of children for neurologic and developmental disorders, Pediatr. Clin. N. Am., 2015, 62, pp. 787-798.
  • M. Jansen , N. Van Alfen, A.C.H. Geurts, I.J.M. De Groot, Assisted bicycle training delays functional deterioration in boys with Duchenne muscular dystrophy: the randomized controlled trial “no use is disuse”, Neurorehabil. Neural Repair, 2013, 27, 9, pp. 816-827.
  • M. Jansen et al, The assisted 6-minute cycling test to assess endurance in children with a neuromuscular disorder, Muscle Nerve, 2012, 46, pp. 520-530.
  • M. Pane et al, Attention deficit hyperactivity disorder and cognitive function in Duchenne muscular dystrophy: phenotype – genotype correlation. J. Pediatr., 2012, 161, pp. 705-709.
  • M. Pane et al, Benefits of glucocorticoids in non-ambulant boys/men with Duchenne muscular dystrophy: A multicentric longitudinal study using the Performance of Upper Limb test, Neurological Sciences, 2015, 25, 10, pp. 749-753.
  • Muscular Dystrophy Canada, Duchenne Muscular Dystrophy, http://www.muscle.ca/about-muscular-dystrophy/types-of-neuromuscular-disorders/duchenne-muscular-dystrophy/, August 30, 2017.
  • Muscular Dystrophy Canada, Duchenne Muscular Dystrophy. http://muscle.ca/wp-content/uploads/2012/11/434E_Duchenne_MD_2007.pdf
  • Muscular Dystrophy Association, About Neuromuscular Diseases, June 08, 2017, https://www.mda.org/disease/
  • M. Winterholler et al, Stroke in Duchenne muscular dystrophy, a retrospective study in 54 patients, Stroke, 2016, 47, pp. 2123-2126.
  • N. Goemans, G. Buyse, Current treatment and management of dystrophinopathies, Curr. Treat. Opinions Neurol., 2014, 16, pp. 286-299.
  • NORD (National Organization for Rare Disorders), Rare Diseases,  https://rarediseases.org/rare-diseases/
  • N. Perera, H. Sampaio, H.Woodhead, M. Farrar, Fracture in Duchenne Muscular Dystrophy: Natural history and vitamin C deficiency, J. Child Neurol., 2016, 31, 9, pp. 1181-1187.
  • N. Tsakadze, L.W. Katzin, S. Krishnana, R.Behrouz, Cerebral infraction in Duchenne muscular dystrophy, J. Stroke Cerebrovasc., 2011, 20, 3, pp. 264-265.
  • P. Colombo  et al, Assessing mental health in boys with Duchenne muscular dystrophy: Emotional, behavioural and neurodevelopmental profile in an Italian clinical sample, Eur. J. Paediatr. Neurol., 2017, 21, 4, pp. 639-647.
  • R. Banihani et al, Cognitive and neurobehavioral profile in boys with Duchenne muscular dystrophy, J. Child Neurol., 2015, 30, 11, pp. 1472-1482.
  • S. Abbs et al, Best Practice Guidelines on molecular diagnostics in Duchenne/Becker muscular dystrophies, Neuromuscular Disorders, 2010, 20, pp. 422–427.
  • S. Buddhe, et al, Comparison of left ventricular function assessment between echocardiography and MRI in Duchenne muscular dystrophy, Pediatr. Radiol., 2016, 46, 10, pp. 1399-1408.
  • S.H. Wong et al, A mixed methods study of age at diagnosis and diagnostic odyssey for Duchenne muscular dystrophy, Eur. J. Hum. Genet., 2015, 23, pp. 1294-1300.
  • Vision – DMD, http://www.uppmd.org/projects/vision-dmd/
  • V. Ricotti  et al, Neurodevelpomental, emotional, and behavioural problems in Duchenne muscular dystrophy gene mutations, Dev. Med. Child Neurol., 2016, 58, pp. 77-84.
  • E. Mercuri, C.G. Bonnemann, F. Muntoni, Muscular Dystrophies, The Lancet 2019.
  • C. Hind et al, Aquatic therapy for boys with Duchenne muscular dystrophy (DMD): an external pilot randomised controlled trial, Pilot Feasibility Stud., 2017, 3:16.
  • H. Nishizawa et al, The effect of wearing nightsplintsfor one year on the standing motor function of patients with Duchenne muscular dystrophy, J. Phys. Ther. Sci., 2018, 30: 4, pp. 576-579.
  • M. Toussaint et al,  Dysphagia in Duchenne muscular dystrophy: practical recommendations to guide management, Disabil. Rehabil., 2016, 38:20, pp. 2052-62.
  • D. Brumbaugh et al, Nutritional and Gastrointestinal Management of the Patient With Duchenne Muscular Dystrophy, Pediatrics, 2018, 142: S53-S61.
  •  K. Kikuchi et al, Approaches to Cough Peak Flow Measurement With Duchenne Muscular Dystrophy, Respir. Care, 2018, 63: 12, pp.1514 -1519.
  • S.D. Apkon  et al, Orthopedic and surgical management of the patient with Duchenne Muscular Dystrophy, Pediatrics, 2018, S82-S89.
  • M .Thangarajh  et al, Relationships between DMDmutations and neurodevelopment in dystrophinopathy , 2019, 22; 93 (17): e1597-e1604.
  • M. Thangarajh  et al, Neurodevelopmental Needs in Young Boys with Duchenne Muscular Dystrophy (DMD): Observations from the Cooperative International Neuromuscular Research Group (CINRG) DMD Natural History Study (DNHS), PLoS Curr., 2018 17; 10.
  • L. Parisi  et al,  Autism spectrum disorders in children affected by Duchenne muscular dystrophy. Minerva Pediatr., 2018, 70 (3): pp. 233-239.
  • H. Fujino et al, Autism spectrum disorders are prevalent among patients with dystrophinopathies., Neurol Sci., 2018, 39 (7): pp. 1279-1282.
  • Doorenweerd N, Mahfouz A, van Putten M, Kaliyaperumal R, T’ Hoen PAC, Hendriksen JGM, Aartsma-Rus AM, Verschuuren JJGM, Niks EH, Reinders MJT, Kan HE, Lelieveldt BPF, Timing and localization of human dystrophin isoform expression provide insights into the cognitive phenotype of Duchenne muscular dystrophy, Sci Rep., 2017, 7 (1): pp. 12575.
  • P.  Colombo  et al, Assessing mental health in boys with Duchenne muscular dystrophy: Emotional, behavioral and neurodevelopmental profile in an Italian clinical sample. J. Paediatr. Neurol. , 2017, 21 (4): pp. 639-647.
  • JG . Hendriksen  et al, Diagnosis and treatment of obsessive compulsive behavior in a boy with Duchenne muscular dystrophy and autism spectrum disorder: A case report., Neuromuscul Disord. , 2016, 26 (10): pp. 659-661.
  • V . Ricotti  et al, Neurodevelopmental, emotional, and behavioral problems in Duchenne muscular dystrophy in relation to underlying dystrophin gene mutations., Med. Child Neurol. , 2016, 58 (1): pp. 77-84.
  • R . Banihani  et al, Cognitive and Neurobehavioral Profile in Boys With Duchenne Muscular Dystrophy. Child Neurol. , 2015, 30 (11): pp. 1472-82.
  • JG . Hendriksen ,  JS . Vles , Neuropsychiatric disorders in males with Duchenne muscular dystrophy: frequency rate of attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD), autism spectrum disorder, and obsessive-compulsive disorder., Child Neurol. 2008, 23 (5): pp. 477-481.
  • JY . Wu ,  KC . Kuban ,  E . Allred ,  F . Shapiro ,  BT . Darras , Association of Duchenne muscular dystrophy with autism spectrum disorder, Child Neurol. , 2005, 20 (10): pp. 790-795.

Comments are closed.

↑